Credit: larm rmah/ unsplash
กลับมาอีกครั้งกับวันเด็ก 2562 ซึ่งในปีนี้นายกฯ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา มอบคำขวัญวันเด็ก 2562 ไว้ว่า ″เด็ก เยาวชน จิตอาสา ร่วมพัฒนาชาติ” โดยในทุกปีนอกจากวันเด็กจะมีคำขวัญวันเด็กแล้ว ยังมีการจัดกิจกรรมแจกของรางวัลงานตามสถานที่ต่างๆ ทำเนียบนายกรัฐมนตรีเปิดให้เด็กๆได้เข้าไปเยี่ยมชม ธนาคารออมสินมอบของที่ระลึกให้กับเด็กๆที่มาฝากเงิน และมากกว่าเครื่องดื่มฟรีและการได้ถ่ายรูปเก้าอี้นายกคือการที่วันเด็กช่วยเตือนให้เราตระหนักถึงความสำคัญของเด็ก ผู้จะกลายเป็นผู้ใหญ่ที่ร่วมพัฒนาสังคมในอนาคตนั่นเอง
แต่ก่อนวันเด็กไม่ได้ตรงกับเสาร์ที่สองของเดือนมกราคม คำขวัญวันเด็กไทยที่สั้นที่สุดมีเพียงแค่หกพยางค์เท่านั้น และต้นกำเนิดของวันเด็กเกิดจากวิสัยทัศน์ของ ‘เด็ก’ คนหนึ่งที่เคยขาดโอกาสมาก่อน
Credit: humphrey muleba/ unsplash
กว่าจะได้มาซึ่งวันเด็ก
รู้หรือไม่ หลายประเทศทั่วโลกวันเด็กวันเดียวกันคือวันที่ 20 พฤศจิกายน หรือ ‘วันสิทธิเด็กสากล’ เน้นให้เห็นความสำคัญของสิทธิเด็ก 4 ประการคือ สิทธิในการอยู่รอด สิทธิที่จะได้รับการปกป้องคุ้มครอง
สิทธิที่จะได้รับการพัฒนา และสิทธิในการมีส่วนร่วม
งานวันเด็กแห่งชาติจัดขึ้นเป็นครั้งแรกจากความคิดของนายวี.เอ็ม. กุลกานี ผู้แทนองค์การสหพันธ์เพื่อสวัสดิภาพเด็กระหว่างประเทศแห่งสหประชาชาติผู้เกิดและเติบโตอย่างแร้นแค้นทางตะวันตกของอินเดีย เมื่อได้รับการศึกษาและได้ทำงานวิจัยเกี่ยวกับเด็กที่เคยตกเป็นเหยื่ออาชญากรรมจึงเล็งเห็นความสำคัญของการดูแลเด็กกลุ่มที่ด้อยโอกาสและเสนอให้สหประชาชาติจัดงานระดมทุนองค์กรไม่หวังผลกำไรที่ทำงานเกี่ยวข้องกับสวัสดิภาพเด็กขึ้นเป็นครั้งแรกในปีพ.ศ. 2494
Credit: ali yahya/ unsplash
วันเด็กฉบับไทยๆ
วันเด็กแห่งชาติในไทยจัดขึ้นทุกปีในวันจันทร์แรกของเดือนตุลาคมจนถึง พ.ศ. 2506 และใน พ.ศ. 2507 ไม่สามารถจัดงานวันเด็กได้ทัน จึงได้เริ่มจัดอีกครั้งในปี พ.ศ. 2508 โดยเปลี่ยนเป็นวันเสาร์ที่ 2 ของเดือนมกราคม เนื่องจากเห็นว่าเป็นช่วงหมดฤดูฝนและเป็นวันหยุดราชการ จนถึงทุกวันนี้
โดยการจัดงานปาร์ตี้วันเด็กในไทยมีจุดประสงค์เพื่อให้เด็กได้รู้ถึงความสำคัญของตน เกี่ยวกับสิทธิ หน้าที่ ความรับผิดชอบ ระเบียบวินัย ที่มีต่อตนเองและสังคม มีความยึดมั่นในสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ สะท้อนได้จากคำขวัญวันเด็กในแต่ละปีนั้นเอง
คำขวัญวันเด็กมาจากไหน
‘คำขวัญวันเด็ก’ เป็นคำขวัญที่นายกรัฐมนตรีมอบให้เด็กไทย เนื่องในโอกาสวันเด็กแห่งชาติของทุกปี โดยคำขวัญวันเด็กมีขึ้นครั้งแรก เมื่อ พ.ศ. 2499 ในสมัยที่จอมพล ป. พิบูลสงครามดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี และตั้งแต่ พ.ศ. 2502 จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ซึ่งดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ได้ให้คุณค่าความสำคัญของเด็ก จึงมอบคำขวัญให้เป็นข้อคติเตือนใจสำหรับเด็กปีละ 1 คำขวัญ ถือเป็นธรรมเนียมสืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน
สุดยอดคำขวัญวันเด็ก
คำขวัญวันเด็กพ.ศ. 2516: จอมพล ถนอม กิตติขจร
“เด็กดีเป็นศรีแก่ชาติ เด็กฉลาดชาติเจริญ”
สั้นที่สุด
คำขวัญวันเด็กพ.ศ. 2517: นายสัญญา ธรรมศักดิ์
“สามัคคีคือพลัง”
ยาวที่สุด
คำขวัญวันเด็กพ.ศ.2511: จอมพล ถนอม กิตติขจร
“ความเจริญและความมั่นคงของชาติไทยในอนาคต ขึ้นอยู่กับเด็กที่มีวินัย เฉลียวฉลาดและรักชาติยิ่ง”
‘ขอ’ ที่สุด: จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์
พ.ศ.2502 “ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่รักความก้าวหน้า”
พ.ศ.2503 “ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่รักความสะอาด”
พ.ศ.2504 “ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่อยู่ในระเบียบวินัย”
พ.ศ.2505 “ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่ประหยัด”
พ.ศ.2506 “ขอให้เด็กสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่มีความขยันหมั่นเพียรมากที่สุด”